scroll
“De bibliotheek als essentiële dienstverlening!”
Anita Ruder
Directeur-bestuurder
2021 was het tweede jaar op rij dat alles anders moest. Opnieuw twee lockdowns en strenge maatregelen, die vroegen om vindingrijkheid. KopGroep Bibliotheken was inmiddels op alles voorbereid en toonde nog eens extra wat haar toegevoegde waarde is. “Toen bibliotheken het predicaat ‘essentiële dienstverlening’ kregen, voelde dat als een mooie erkenning.”
Anita Ruder, directeur van KopGroep Bibliotheken, kijkt met een goed gevoel terug. “Natuurlijk was het niet het jaar dat het had moeten zijn. Als je maanden dicht bent, lopen de inkomsten terug en ook niet alle abonnementen werden verlengd. Gelukkig zien we daar alweer herstel in. Verder hebben we vooral laten zien wat er allemaal wél kon.”

Zo was er opnieuw een afhaalbieb, die met de ervaring van 2020, binnen een dag was opgezet. “We merkten meteen hoe inventief en flexibel we zijn geworden. Inmiddels zijn we een jaar verder, maar we krijgen nog steeds complimenten van bezoekers dat het toen zo goed is gegaan.” Ondertussen ontwikkelde de afdeling educatie weer nieuw materiaal voor online lessen en kregen ook de andere activiteiten en workshops een online vorm. “Het mooie is ook dat we daarmee mensen konden bereiken, die normaal niet naar de bibliotheek komen. We zullen online activiteiten, zolang daar vraag naar is, blijven aanbieden.”
Toegevoegde waarde
Tijdens de tweede lockdown van 2021 hoefden de bibliotheken niet volledig dicht. Waar ze eerder onder de culturele instellingen vielen, werd de functie nu breder omschreven. Anita: “Onze sociale en educatieve waarde werd daarmee erkend.” Die bleek onder meer uit de grote vraag naar digitale ondersteuning. Anita: “De pandemie liet zien hoe groot de kloof is tussen mensen die thuis zijn op het internet en de mensen die dat niet zijn. Dat zijn trouwens niet alleen ouderen, maar bijvoorbeeld ook jongeren die voor het eerst hun eigen zaken moeten regelen. Deze mensen moesten plotseling naar de dokter via Zoom of een coronatoegangsbewijs downloaden.” Bij de aankondiging van de corona-app, verwees de overheid naar de bibliotheek voor hulp. Anita: “De volgende dag stond de grote houten trap in School 7 helemaal vol.”
De bibliotheek is allang niet meer alleen de plek waar je boeken leent. “We ondersteunen in informatievoorziening”, vertelt Anita. “In 2021 hebben we in samenwerking met maatschappelijke partners drie Informatiepunten Digitale Overheid geopend en inmiddels zijn er al vier bijgekomen. Hier kunnen mensen terecht als ze bijvoorbeeld een digitale aanvraag moeten doen. De overheid verwacht digitale vaardigheid van burgers, maar veel mensen hebben die niet.”
De blik naar binnen
Het belang van de bibliotheek als meer dan een plek om boeken te lenen, vond ook zijn weg naar de gemeentepolitiek. “De gemeente Hollands Kroon en Schagen hebben hun bijdrage verhoogd. Dat betekent onder meer dat we daar nu ook vroeg- en voorschoolse educatie kunnen bieden. Daar zijn we blij mee. Ons motto is niet voor niets: Voorlezen begint in de wieg.”

Ondertussen werkte de bibliotheek ook aan de toekomst. “We kwamen tot een nieuw strategisch kader, dat samenhangt met de maatschappelijke opdrachten leesbevordering, digitaal burgerschap en een leven lang ontwikkelen. Daarin hebben we vastgelegd dat we een toekomstbestendige bieb willen zijn. Ik ben er heel trots op dat we het voor elkaar hebben gekregen om in online overleg helemaal uit te werken hoe we dat willen doen en wat we daarvoor nog moeten doen. Als bibliotheek ben je altijd bezig met wat je bezoekers nodig hebben, maar nu was het tijd om de blik ook naar binnen te richten en ons af te vragen wat wij nodig hebben om dat voor elkaar te krijgen. We hebben ons intensief beziggehouden met organisatieontwikkeling. Ik ben erg blij dat we daarbij konden rekenen op de ondersteuning van Probiblio. En ook dat we konden overleggen met bibliotheken uit ons netwerk die met dezelfde vragen bezig zijn.”
Hulde
KopGroep Bibliotheken scoort goed in klanttevredenheidsonderzoek en ook uit de reacties van bezoekers blijkt dat de bieb wordt gewaardeerd. Anita: “Het is ontzettend fijn om terug te krijgen. De teamleden weten daardoor precies waar ze het voor doen. Ze hebben weer zoveel moeten schakelen, maar ze voelen zich onderdeel van de bibliotheek en werken keihard om aan onze maatschappelijke opdracht bij te dragen. Hulde daarvoor. We hebben het samen ook in 2021 weer voor elkaar gekregen.”